Kümülatif Vergi Matrahı Hakkında Bilmeniz Gerekenler (2025)

• Matrah Nedir?

• Kümülatif Vergi Matrahı Nedir?

• Kümülatif Vergi Matrahı Nasıl Hesaplanır?

• Kümülatif Vergi Matrahı Nasıl ve Nereden Alınır?

• 2025 Kümülatif Vergi Matrahı Değişiklikleri

• Kümülatif Vergi Matrahı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Matrah Nedir?

Matrah, vergi hesaplamalarında kullanılan, vergi yasalarına göre belirlenen ve vergiye esas olan tutardır. Satış faturalarından doğan vergi borçlarının hesaplanmasında veya bir çalışanın gelirinden kesilecek vergi miktarının belirlenmesinde kullanılır. Matrah, brüt gelirden belirli yasal kesintiler çıkarıldıktan sonra ortaya çıkan tutarı ifade eder.

Kümülatif Vergi Matrahı Nedir?

Kümülatif vergi matrahı (KGVM), bir çalışanın bir takvim yılı boyunca elde ettiği gelirlerden, Genel Sağlık Sigortası (GSS) ve işsizlik sigortası işçi payı gibi yasal kesintiler düşüldükten sonra kalan tutarların her ay birikerek oluşturduğu toplam tutardır. Bu matrah, çalışanın hangi gelir vergisi dilimine gireceğini ve ödenmesi gereken vergi oranını belirlemek için kullanılır.

Kümülatif vergi matrahı, işveren tarafından sigortalı çalışanlar adına hesaplanır ve Gelir İdaresi Başkanlığı’na ödenmesi zorunlu bir vergi türüdür. “Kümülatif” kelimesi, biriken ve devreden bir süreci ifade eder; bu nedenle her ay hesaplanan vergi matrahı, bir önceki ayın matrahına eklenerek yıl boyunca birikir.

Kümülatif Vergi Matrahı Nasıl Hesaplanır?

Kümülatif vergi matrahı, çalışanın brüt maaşından belirli kesintiler düşülerek hesaplanır. Temel formül şu şekildedir:

Gelir Vergisi Matrahı = Brüt Ücret – (GSS İşçi Payı + İşsizlik Sigortası İşçi Payı)

Bu tutar her ay hesaplanır ve bir önceki ayın matrahına eklenerek kümülatif vergi matrahı oluşturulur. 2025 yılında geçerli oranlar:

• GSS İşçi Payı: %14

• İşsizlik Sigortası İşçi Payı: %1

Örnek Hesaplama (2025 Asgari Ücret Üzerinden):

• Brüt Asgari Ücret: 26.005,50 TL

• GSS Kesintisi: 26.005,50 × %14 = 3.640,77 TL

• İşsizlik Sigortası Kesintisi: 26.005,50 × %1 = 260,06 TL

• Aylık Vergi Matrahı: 26.005,50 – (3.640,77 + 260,06) = 22.104,67 TL

Bu tutar, her ay birikerek kümülatif vergi matrahını oluşturur. Örneğin, Şubat 2025’te matrah 44.209,34 TL (22.104,67 + 22.104,67) olur. Gelir vergisi, bu matrah üzerinden 2025 vergi dilimlerine göre hesaplanır.

2025 Gelir Vergisi Dilimleri:

• 0 – 158.000 TL: %15

• 158.001 – 330.000 TL: %20

• 330.001 – 800.000 TL: %27

• 800.001 – 4.300.000 TL: %35

• 4.300.001 TL ve üzeri: %40

Not: Asgari ücret, 2025’te gelir ve damga vergisinden muaf olduğu için, asgari ücretle çalışan bir kişinin kümülatif vergi matrahı üzerinden vergi kesintisi yapılmaz. Ancak asgari ücret üzeri maaşlarda, asgari ücrete isabet eden kısım vergiden muaftır.

Kümülatif Vergi Matrahı Nasıl ve Nereden Alınır?

Kümülatif vergi matrahı, işverenlerin muhasebe sistemleri veya dijital muhasebe yazılımları aracılığıyla takip edilir. Çalışanlar, bu bilgiyi şu yollarla elde edebilir:

1. Eski İş Yeri: Önceki iş yerinden kümülatif vergi matrahı belgesi talep edilebilir.

2. e-Devlet: Gelir İdaresi Başkanlığı’nın “e-Vergi Levhası Sorgulama” hizmetinden son üç yılın vergi matrahı ve oranları görüntülenebilir. Adımlar:

   • e-Devlet’e giriş yapın.

   • Arama çubuğuna “e-Vergi Levhası Sorgulama” yazın.

   • Vergi kimlik numarası ve bağlı olunan vergi dairesini seçin.

   • Kümülatif vergi matrahı belgesine ulaşın.

That Teknoloji, muhasebe süreçlerini dijitalleştirerek kümülatif vergi matrahı takibini kolaylaştıran yazılımlar sunar, böylece işverenler ve çalışanlar bu süreci daha verimli yönetebilir.

Kümülatif vergi matrahı, her yıl 1 Ocak’ta sıfırlanır ve yıl boyunca birikir. İş değişikliği durumunda, farklı işverenlere geçişlerde matrah genellikle taşınmaz; ancak aynı işverenin farklı bir şubesine geçişte taşınabilir.

2025 Kümülatif Vergi Matrahı Değişiklikleri

2025’te kümülatif vergi matrahı hesaplamalarında dikkate alınacak başlıca değişiklikler:

• Asgari Ücret Artışı: 2025 brüt asgari ücret 26.005,50 TL, net 22.104,67 TL olarak belirlendi. Asgari ücret, gelir ve damga vergisinden muaf olmaya devam ediyor. Asgari ücret üzeri maaşlarda, asgari ücrete isabet eden kısım vergiden istisna.

• Yeniden Değerleme Oranı: 2024’te %58,46 olan yeniden değerleme oranı, 2025’te %63,93 olarak açıklandı. Bu, vergi dilimlerinin ve kesinti limitlerinin güncellenmesinde kullanıldı.

• Vergi Dilimleri Güncellemesi: Gelir vergisi dilimleri, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) dikkate alınarak artırıldı.

• Elektronik Belge Kullanımı: 2025’te Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 535 numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile e-belge kullanımı (e-fatura, e-SMM) zorunluluğu genişletildi, bu da matrah takibini dijitalleştirdi.

That Teknoloji, e-belge entegrasyonlarıyla kümülatif vergi matrahı hesaplamalarını otomatikleştirerek işletmelerin bu değişikliklere uyum sağlamasını kolaylaştırır.

Kümülatif Vergi Matrahı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Asgari Ücret Kümülatif Vergi Matrahı Ne Kadar?

2025’te asgari ücret için kümülatif vergi matrahı, brüt asgari ücret (26.005,50 TL) üzerinden hesaplanır ve aylık 22.104,67 TL’dir. Ancak asgari ücret gelir ve damga vergisinden muaf olduğu için bu matrah üzerinden vergi kesintisi yapılmaz. İşverene toplam maliyet (SGK işveren payı ve işsizlik sigortası dahil) yaklaşık 30.576,47 TL’dir.

Kümülatif Vergi Matrahı Taşınabilir mi?

• Aynı İşveren: Çalışan, aynı işverenin farklı bir şubesine veya iş yerine geçtiğinde kümülatif vergi matrahı taşınabilir.

• Farklı İşveren: Farklı bir işverene geçişte matrah taşınmaz; yeni iş yerinde sıfırdan hesaplanır. Çalışan, eski iş yerinden matrah belgesi alarak yeni işverene bildirebilir, ancak bu zorunlu değildir.

Kümülatif Vergi Matrahı Neden İstenir?

Kümülatif vergi matrahı, çalışanın yıl içindeki gelir vergisi dilimini ve ödenecek vergi miktarını doğru belirlemek için gereklidir. İş değişikliği yapan çalışanlardan, önceki iş yerindeki matrahın yeni iş yerinde dikkate alınması için bu belge istenebilir. Bu, vergi dilimi geçişlerinin doğru yönetilmesini sağlar.

Kümülatif Vergi Matrahı Hangi Dönemlerde Sıfırlanır?

Matrah, her yıl 1 Ocak’ta sıfırlanır ve yeni takvim yılı için yeniden hesaplanmaya başlar.

Asgari Ücretin Üzerindeki Gelirler Nasıl Vergilendirilir?

Asgari ücretin üzerindeki gelirler için, asgari ücrete isabet eden kısım vergiden muaf tutulur. Kalan tutar, kümülatif vergi matrahına eklenerek ilgili vergi dilimine göre vergilendirilir.