İskonto Nedir? Finansal Anlamda İskonto ve Hesaplama Yöntemleri (2025)

İçindekiler

• İskonto Nedir?

• İskonto Türleri Nelerdir?

• İskonto Oranı Nasıl Hesaplanır?

• İskontolu (İndirimli) Fiyat Nasıl Hesaplanır?

• İskontosuz (İndirimsiz) Fiyat Nasıl Hesaplanır?

• İskonto Kullanmanın Avantajları Nelerdir?

• İskonto ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

İskonto Nedir?

İskonto, finansal bağlamda bir ürün veya hizmetin fiyatına uygulanan indirim sonrası cari değerinin hesaplanması işlemidir. İtalyanca kökenli “sconto” kelimesinden türeyen iskonto, muhasebe, bankacılık ve ticarette farklı anlamlar taşır. Ticarette genellikle satış iskontosu olarak bilinir ve peşin ödemelerde veya belirli şartlara uyulması durumunda mal bedelinden yapılan indirimi ifade eder. Bu yöntem, işletmelerin nakit akışını hızlandırmasına ve satış süreçlerini optimize etmesine olanak tanır.

Bankacılıkta ise iskonto, vadesi gelmemiş borçların (örneğin çek veya senet) ödeme tarihine kadar olan faiz tutarının düşülmesiyle ödenen kısmını ifade eder. Bu işlemde kesintiye iskonto, kullanılan krediye ise iskonto kredisi denir. İskontolar, genellikle yüzde (%) olarak belirlenir ve işlem öncesinde şartları açıkça tanımlanmalıdır.

That Teknoloji, işletmelerin iskonto süreçlerini dijital ortamda yönetmesini sağlayan muhasebe ve fatura yönetimi yazılımları sunar, böylece indirim hesaplamaları hızlı ve hatasız yapılır.

İskonto Türleri Nelerdir?

İskontolar, uygulandığı duruma göre çeşitli türlerde sınıflandırılır:

• Peşin İskontosu: Peşin ödeme yapan müşterilere uygulanan indirim.

• Miktar İskontosu: Toplu alımlarda sunulan indirim.

• Mevsim İskontosu: Sezon sonu veya stok eritme amaçlı indirimler.

• Grup İskontosu: Belirli müşteri gruplarına (ör. öğrenciler, toptancılar) sunulan indirim.

• Müşteri İskontosu: Sadık veya düzenli müşterilere özel indirim.

• Ticari İskonto: İşletmeler arası ticarette ödeme vadesine bağlı indirimler.

• Fonksiyonel İskonto: Dağıtım zincirindeki aracılara sunulan indirim.

Her iskonto türü, işletmenin stratejik hedeflerine ve müşteri davranışlarına göre uygulanır.

İskonto Oranı Nasıl Hesaplanır?

İskonto oranı, ürünün orijinal fiyatı ile indirimli fiyatı arasındaki farkın orijinal fiyata bölünmesiyle hesaplanır. Formül:

İskonto Oranı (%) = [(İlk Fiyat – İndirimli Fiyat) / İlk Fiyat] × 100

Örnek:

• İlk Fiyat: 100 TL

• İndirimli Fiyat: 80 TL

• İskonto Oranı: [(100 – 80) / 100] × 100 = 20%

Sonuç: Ürüne %20 iskonto uygulanmıştır.

That Teknoloji’nin iskonto hesaplama araçları, bu işlemi otomatikleştirerek işletmelerin zaman tasarrufu yapmasını sağlar.

İskontolu (İndirimli) Fiyat Nasıl Hesaplanır?

İskontolu fiyat, orijinal fiyat üzerinden indirim oranı uygulanarak hesaplanır. Formül:

İskontolu Fiyat = İlk Fiyat × (1 – İskonto Oranı / 100)
veya
İskontolu Fiyat = İlk Fiyat – (İlk Fiyat × İskonto Oranı / 100)

Örnek:

• İlk Fiyat: 150 TL

• İskonto Oranı: %20

• İndirim Tutarı: 150 × 0,20 = 30 TL

• İskontolu Fiyat: 150 – 30 = 120 TL

İskontosuz (İndirimsiz) Fiyat Nasıl Hesaplanır?

İskontosuz fiyat, indirimli fiyat ve iskonto oranı bilindiğinde hesaplanır. Formül:

İskontosuz Fiyat = İndirimli Fiyat × 100 / (100 – İskonto Oranı)

Örnek:

• İndirimli Fiyat: 360 TL

• İskonto Oranı: %10

• İskontosuz Fiyat: 360 × 100 / (100 – 10) = 360 × 100 / 90 = 400 TL

That Teknoloji, bu tür hesaplamaları otomatikleştiren yazılımlar sunarak işletmelerin fiyatlandırma süreçlerini kolaylaştırır.

İskonto Kullanmanın Avantajları Nelerdir?

• Nakit Akışı Hızlanır: Peşin ödemeleri teşvik ederek likidite artar.

• Satış Artışı: İndirimler, müşteri talebini artırır.

• Stok Yönetimi: Mevsimsel iskontolarla stoklar eritilir.

• Müşteri Sadakati: Düzenli müşterilere özel iskontolar bağlayıcılığı güçlendirir.

• Rekabet Avantajı: İskontolar, piyasada fark yaratır.

• Maliyet Azalımı: Erken ödemeler, faiz ve borç maliyetlerini düşürür.

That Teknoloji, iskonto stratejilerini analiz eden ve optimize eden araçlar sunarak işletmelerin bu avantajlardan maksimum fayda sağlamasına yardımcı olur.

İskonto ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

İskonto ile İndirim Arasındaki Fark Nedir?

İskonto, finansal bir terim olarak genellikle ticari veya bankacılık işlemlerinde kullanılan indirim türüdür. İndirim ise daha genel bir terimdir ve her türlü fiyat düşüşünü kapsar. İskonto, belirli şartlara (ör. peşin ödeme) bağlıyken, indirim genellikle kampanya veya promosyon amaçlıdır.

İskonto Oranı Her Zaman Yüzde Olarak mı Belirlenir?

Evet, iskonto oranları genellikle yüzde (%) olarak ifade edilir. Ancak sabit bir tutar olarak da uygulanabilir (ör. 50 TL indirim).

Bankacılıkta İskonto Kredisi Nedir?

Bankacılıkta iskonto kredisi, vadesi gelmemiş bir alacak (çek, senet) karşılığında bankanın borçluya ödeme yapması ve vade sonunda alacağı tahsil etmesidir. Banka, vade süresine bağlı faiz (iskonto) keser.

İskonto Şartları Nasıl Belirlenir?

İskonto şartları, ödeme vadesi, miktar, müşteri türü veya kampanya dönemine göre satıcı tarafından belirlenir. Örneğin, “10 gün içinde ödeme yapılırsa %5 iskonto” gibi.

İskonto Vergi Matrahını Etkiler mi?

Evet, iskonto uygulanan faturalarda vergi matrahı (KDV ve ÖTV) indirimli fiyat üzerinden hesaplanır. Bu nedenle faturada iskonto oranının açıkça belirtilmesi gerekir.

İskonto Hesaplama Araçları Güvenilir midir?

Evet, That Teknoloji gibi güvenilir platformların sunduğu iskonto hesaplama araçları, doğru ve hızlı sonuçlar verir. Ancak manuel hesaplama ile doğrulanması önerilir.