İkale Sözleşmesi Nedir? (Çalışana ve İşverene Faydaları)

İkale Sözleşmesi Nedir? (Çalışana ve İşverene Faydaları)

İÇİNDEKİLER

• İkale Sözleşmesi Nedir?

• İkale Sözleşmesi Ne İşe Yarar?

• İkale Sözleşmesinin Uygulama Alanları

• İkale Sözleşmesi Neden Yapılır?

• İkale Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

• İkale Sözleşmesi Yaparken Nelere Dikkat Edilmelidir?

• İkale Sözleşmesinin Çalışana Sağladığı Avantajlar

• İkale Sözleşmesinin İşverene Sağladığı Avantajlar

• İkale Sözleşmesi Taraflarının Hak ve Yükümlülükleri

• İkale Sözleşmesinin Geçerli Olabilmesi için Gerekli Şartlar Nelerdir?

• İkale Sözleşmesi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular 

  İkale Sözleşmesi Nedir?

  İkale sözleşmesi, bir iş sözleşmesinin işçi ve işverenin karşılıklı ve özgür iradesiyle sona erdirilmesini sağlayan hukuki bir anlaşmadır. Bu sözleşme, tek taraflı fesih işlemlerine göre daha barışçıl ve hukuki ihtilafları azaltmaya yönelik bir yol sunar. Türk hukuk sisteminde açık bir düzenleme olmasa da, Borçlar Kanunu çerçevesinde geçerlidir.

  ---

  İkale Sözleşmesi Ne İşe Yarar?

  İş ilişkilerini yasal çatışmalara gerek kalmadan sonlandırmak amacıyla kullanılır. İşveren işe iade ve tazminat davası riskinden korunurken, işçi ise genellikle tazminat ve ek menfaatlerle işten ayrılma şansı yakalar. Bu sayede hem taraflar arası uyuşmazlıklar önlenmiş olur hem de süreç daha şeffaf ilerler.

  ---

  İkale Sözleşmesinin Uygulama Alanları

• Şirketin küçülmeye gitmesi veya departman kapatması

• Performans ve uyum sorunları yaşanan çalışanlarla vedalaşma

• Çalışanın farklı bir kariyer planlaması yapması

• Uzun süreli çalışanların daha avantajlı şekilde ayrılması

• Olası dava süreçlerinin önlenmesi gereken durumlar

• Bu gibi senaryolarda ikale sözleşmesi, taraflara net ve anlaşmalı bir çıkış sağlar.

  ---

  İkale Sözleşmesi Neden Yapılır?

  İşçi, istifa ettiğinde kıdem ve ihbar tazminatını alamazken; ikale ile bu haklarını güvence altına alabilir. İşveren ise hukuki sürece girme riski olmadan iş akdini sonlandırabilir. Bu sözleşme aynı zamanda çalışanların itibarlarını zedelemeden ayrılmalarını sağlar ve pozitif referansla yeni işlere başvurma imkânı sunar.

  ---

  İkale Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

• İcap-Kabul Süreci: Taraflardan biri teklif sunar, diğeri kabul ederse ikale gerçekleşir.

• Sözleşmenin Hazırlanması: Yazılı olarak hazırlanmalı, tazminatlar, fesih tarihi, ek ödemeler açıkça belirtilmelidir.

• İmzalama ve Bildirim: Taraflar imzalar ve işveren SGK’ya uygun çıkış kodu (22) ile bildirir.

• Noter onayı zorunlu değildir ancak ispat kolaylığı sağlar.

  ---

  İkale Sözleşmesi Yaparken Nelere Dikkat Edilmelidir?

• Özgür irade: Baskı altında imzalanan ikaleler geçersiz sayılabilir.

• Makul Yarar: İşverenin teklifinde yalnızca yasal haklar değil, ek menfaat de yer almalıdır.

• Vergi Kesintileri: Kıdem, ihbar ve ek ödemeler hangi vergiye tabi olacaksa açıkça belirtilmelidir.

• Rekabet Yasağı: Gerekirse işçinin sektörde çalışmaması gibi şartlar da eklenebilir.

• Yürürlük ve Tarihler: Sözleşmenin geçerlilik tarihi ve ödeme planı netleştirilmelidir.

• ---

  İkale Sözleşmesinin Çalışana Sağladığı Avantajlar

• Kıdem ve ihbar tazminatına ek olarak ekstra ödeme alma

• Olumlu referans ile yeni kariyer adımlarına geçiş

• Belirsizlikten uzak ve planlı bir çıkış süreci

• Yeni iş veya eğitim planları için zaman kazanma

• Olumsuz istifa sicili yerine anlaşmalı ayrılık avantajı

• ---

  İkale Sözleşmesinin İşverene Sağladığı Avantajlar

• İşe iade veya tazminat davalarından korunma

• İşten çıkış sürecinde şeffaflık ve kontrol

• İdari yüklerin azaltılması

• Kurumsal itibarın korunması 

• Ekip içi güveni sarsmadan personel ayrılığı gerçekleştirme

• ---

  İkale Sözleşmesi Taraflarının Hak ve Yükümlülükleri

  Taraflar iş sözleşmesinden doğan haklarını karşılıklı olarak feshedip feragat ederler.
  İşverenin yükümlülükleri: Tüm ödemeleri eksiksiz yapmak, süreci doğru bildirmek
  İşçinin yükümlülükleri: Belirlenen tarihte işi bırakmak ve varsa dava açmama taahhüdünü yerine getirmek

  ---

  İkale Sözleşmesinin Geçerli Olabilmesi için Gerekli Şartlar Nelerdir?

• Karşılıklı ve özgür irade: Zorlama veya tehdit geçersizlik nedenidir.

• Makul Yarar: Özellikle işveren teklifi varsa, işçiye sunulan ek menfaatler önemlidir.

• Fiil Ehliyeti: Tarafların sözleşme yapma ehliyeti bulunmalıdır.

• Bu koşullar sağlanmadığında ikale geçersiz sayılabilir ve işçi, mahkeme nezdinde hak arayabilir.

  ---

  İkale Sözleşmesi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

  İkale sözleşmesi ile işsizlik maaşı alınabilir mi?

  Kural olarak hayır. Ancak işverenin baskın olduğu durumlarda bazı istisnalar olabilir.

  İkale sözleşmesi tek taraflı iptal edilebilir mi?

  Hayır. Karşılıklı imzalanan ikale, tek taraflı iptal edilemez. Ancak mahkemede geçersizliği iddia edilebilir.

  İkale sözleşmesinin geçerlilik süresi ne kadardır?

  Sözleşme, imzalandığı andan itibaren yürürlüğe girer. Belirli bir süre kısıtı yoktur.

  İkale sözleşmesi ile dava hakkı saklı kalabilir mi?

  Genellikle işçi, ikale sözleşmesi ile dava hakkından feragat eder. Ancak feragat açıkça yazılmalı ve özgür iradeye dayanmalıdır.